به گزارش روابط عمومی انجمن علمی امامت حوزه، در چارچوب سلسله نشست‌های علمی آنلاین «بازخوانی امامت در اندیشه فاطمی»، چهارمین نشست تخصصی با عنوان «تحریف اخبار شهادت حضرت فاطمه زهرا (سلام‌الله‌علیها): علل، روش‌ها و پیامدها» به همت انجمن علمی امامت حوزه علمیه قم و در مرکز آموزش‌های کاربردی دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم برگزار شد.
این رویداد با مشارکت پژوهشکده امامت، نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه جامع علمی کاربردی و دانشگاه فرهنگیان، میزبان کارشناسان برجسته‌ای بود. در این نشست، حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر یاوری سرسختی، عضو هیئت علمی دانشگاه باقرالعلوم (ع)، و حجت‌الاسلام والمسلمین دکتر فرمهینی فراهانی، مدیر گروه مطالعات تاریخ امامت پژوهشکده امامت، با دبیری حجت‌الاسلام والمسلمین حسین اشهد، به بررسی عمیق لایه‌های پنهان تحریفات تاریخی پرداختند. تمرکز اصلی بحث بر روش‌شناسی انتقادی برای استخراج حقایق از روایت‌های متناقض بود، جایی که منابع معتبر شیعی و اعترافات پراکنده در متون اهل سنت، پایه‌های تحلیلی نشست را شکل دادند.
در بخش نخست، انگیزه‌های سیاسی، اجتماعی و فرهنگی تحریف مورد بررسی قرار گرفت. کارشناسان تحریف اخبار شهادت حضرت زهرا (س) را فرآیندی هدفمند و ساختاریافته دانستند که ریشه در انگیزه‌های چندلایه دارد. در عرصه سیاسی، تثبیت مشروعیت خلفای نوظهور و نفی حجیت الهی پیامبر (ص) و اهل بیت (ع) به عنوان محرک اصلی معرفی شد. منفعت‌طلبی حاکمان، کتمان تعارضات اولیه مانند هجوم به خانه حضرت زهرا (س)، و تلاش برای ساخت مشروعیت مردمی در برابر مشروعیت الهی امام علی (ع)، این روند را تشدید کرد. نمونه‌هایی چون تغییر روایت هجوم از انگیزه سیاسی به ادعاهای جعلی درباره «اموال بیت‌المال»، به عنوان تلاش آشکار برای خنثی‌سازی عدالت نظام امامت مطرح گردید.
از منظر اجتماعی و قبیله‌ای، حسادت‌های قومی میان بنی‌امیه و بنی‌هاشم و رقابت‌های تاریخی پس از واقعه ابرهه، نقش محرکی در تحریف ایفا کرد. طلقاء فتح مکه، که از رقابت‌های قبیله‌ای کنار گذاشته شده بودند، با تحریف به دنبال بازپس‌گیری پایگاه اجتماعی و مهار گرایش عمومی به مکتب اهل بیت گام برداشتند. در بعد فرهنگی و اعتقادی نیز ایجاد جریان‌های موازی دینی و تنقیص فضائل اهل بیت (ع)، مانند تبدیل لقب «ابوتراب» به روایتی جعلی از نقیصه، به عنوان ابزارهای کلیدی شناسایی شد. سیاست‌های سرکوبگر امویان و عباسیان، با ممنوعیت نقل وقایعی چون جنگ‌های جمل و صفین یا حذف شهادت حضرت محسن (ع) در نسخه‌های بعدی متون، فضایی بسته ایجاد کرد که حتی اهل بیت (ع) را از بیان کامل حقایق بازداشت.
در محور دوم، شیوه‌های تنقیص مناقب اهل بیت (ع) بررسی شد. حذف و عدم نقل، به عنوان روش غالب، شامل گزینش روایات توسط مورخانی چون طبری و ابن هشام بود که به حذف مطالب «آزاردهنده» اعتراف کرده‌اند. سرکوب احادیثی چون غدیر و منزلت، و نابودی نسخ تاریخی با مجازات‌هایی چون شلاق متوکل عباسی، حذف را به یک روند سیستماتیک تبدیل کرد. جعل و تحریف نیز با ترکیب فضائل با عناصر متناقض، روایات جعلی درباره اختلافات خانوادگی یا خواستگاری‌های ساختگی، و دستور به «منقست‌نویسی» برای ساخت فضائل جعلی خلفا در برابر امام علی (ع)، تصویری مبهم و متناقض از زندگی حضرت زهرا (س) ایجاد نمود.
در محور سوم، راهکارهای بازخوانی و دستیابی به حقایق مطرح شد. کارشناسان بر ضرورت شناخت علل تحریف و آگاهی از شیوه‌های آن برای تحلیل متون تأکید کردند. استخراج حقایق با تکیه بر منابع شیعی اولیه و اعترافات پراکنده در منابع مخالف، مانند اعتراف ابوبکر به هجوم به خانه حضرت زهرا (س)، امکان‌پذیر دانسته شد. بازخوانی روایات توسط اهل بیت (ع)، همچون حدیث «فاطمة بضعة منی» پس از هجوم، و بررسی اسناد ضدیت، چارچوبی برای بازسازی تصویر کامل واقعه شهادت فراهم می‌آورد.
این نشست، تحریف را نه تنها تهدیدی تاریخی، بلکه چالشی معاصر برای حفظ هویت ولایی معرفی کرد و هدف خود را استخراج حقایق از تناقضات برای تقویت اندیشه امامت قرار داد. کارشناسان در پایان با تشبیه تحریف به خاموش کردن فانوس هدایت و بازخوانی علمی به افروختن دوباره شعله آن، افقی امیدبخش ترسیم کردند.
انجمن علمی امامت حوزه علمیه قم، در راستای ادای دین و انجام وظیفه در ایام تبلیغی فاطمیه و به منظور یاری‌رسانی به مبلغین و مبلغات و ابراز ارادت به محضر حضرت صدیقه طاهره (س)، با نقش‌آفرینی بخش فرهنگی، این سلسله نشست‌های علمی آنلاین «بازخوانی امامت در اندیشه فاطمی» را برگزار نمود. در پایان، با شکرگزاری به درگاه خداوند متعال، برکات این چهار نشست به عنوان توفیقی پایدار برای طلاب و مبلغین دانسته شد و امید به ایجاد انگیزه‌ای تازه برای پژوهش‌های عمیق‌تر در دانش امامت و معارف فاطمی ابراز گردید. خداوند متعال توفیق همگان را در تبعیت از سیره فاطمی و اعتلای معارف اهل بیت (علیهم‌السلام) عنایت فرماید.